بعد از برجام، ایران چقدر فرش فروخت؟

به گزارش آفتاب‌نیوز، سایت «المانیتور» با اشاره به برگزاری بزرگترین و معتبرترین نمایشگاه فرش دستباف تهران در فاصله ۲۳ تا ۲۹ اگوست می‌نویسد: آقای کارگر رییس مرکز ملی فرش ایران به المانیتور می‌گوید حدود ۷۳۰ شرکت از سراسر ایران و ده‌ها تن از معامله‌گران فرش از سرتاسر جهان در بیست و ششمین نمایشگاه فرش دستباف ایران شرکت کردند. در میان آنان بیش از ۹۰ تاجر بین‌المللی از جمله ۱۴ تاجر امریکایی و ۱۴ تاجر ژاپنی حضور داشتند که برای اولین‌بار به ایران می‌آمدند.

فرش مشهور ایران که بیش از ۲۵۰۰ سال قدمت دارد عمیقا ریشه در هویت ملی ایرانیان دارد. تقریبا خانه‌ای در ایران وجود ندارد که دست‌کم یک فرش در آن بخشی از کف و یا دکوراسیون خانه نباشد.

این سایت در ادامه می‌نویسد: «ایران بزرگترین تولید‌کننده و صادر‌کننده فرش دستباف جهان است و سه‌چهارم کل تولید جهانی در این عرصه را از آن خود کرده است.

طبق گفته آقای کارگر حدود ۳ میلیون متر مربع فرش هر‌ساله در ایران بافته می‌شود که ۶۵ درصد آن به حدود ۸۰ کشور جهان صادر می‌شود. تعدادی از فرش‌های قدیمی ایرانی را می‌توان در موزه‌های مشهور مانند موزه هنر متروپولیتن در نیویورک یا موزه آرمیتاژ در سن‌پترزبورگ روسیه دید که قدیمی‌ترین فرش باقی‌مانده در آن ایرانی است و به حدود ۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح بازمی‌گردد.

در همسایگی ایران در امارات در مسجد شیخ زاید ابوظبی بزرگترین فرش دستباف جهان ۶۰.۵۴۶ فوت مربع است که در نیشابور بافته شده است. این صنعت باستانی سال‌های سال سهم قابل توجهی در صادرات غیر‌نفتی ایران داشته است. تقریبا در دو دهه گذشته، ایران رکوردی را ثبت کرده مبنی بر اینکه به ارزش ۶۹۰ میلیون دلار صادرات فرش دستباف صورت گرفته که ۱۷.۵ درصد از سهم صادرات غیر‌نفتی ایران را شامل می‌شوند. با این حال،‌ در یک دهه گذشته ارزش صادرات فرش ایران به دلایل مختلف کاهش یافت.

این سایت در ادامه اشاره می‌کند که با توجه به ممنوعیت واردات فرش دستباف از ایران از ماه سپتامبر سال ۲۰۱۰ میلادی، امریکا به عنوان اصلی‌ترین وارد‌کننده فرش دستباف جهان حجم معاملات‌اش را با ایران کاهش داد. در نتیجه از آن زمان که صادرات فرش ایران به امریکا ۸۰ میلیون دلار بود و بیش از ۱۶ درصد از سهم صادرات فرش ایران را شامل می‌شد، متوقف شد و ایران یکی از مشتریان اصلی خود یعنی امریکا را برای فرش‌هایش از دست داد که ضربه بزرگ به صنعت فرش ایران بود.

در نتیجه ممنوعیت صادرات فرش ایرانی به امریکا ارزش کلی صادرات فرش ایران کاهش یافت و در سال ۱۳۹۲ خورشیدی به ۳۱۵ میلیون دلار رسید. این صنعت همچنین شاهد افزایش رقابت بین کشورهای دیگر از جمله ترکیه، هند، پاکستان،‌ نپال و افغانستان بوده است که نسخه‌های مشابه فرش ایرانی را با قیمت ارزان‌تر تولید می‌کنند.

المانیتور می‌نویسد ایران برای جلوگیری از تولید نسخه‌های جعلی فرش‌های ایرانی توسط کشورهای دیگر اقداماتی چون ثبت تاریخی فرش‌های استان‌های فارس و کاشان توسط یونسکو را انجام داده است.

رکود اقتصادی در میان کشورهای اروپایی و بی‌ثباتی سیاسی در چندین کشور عربی همسایه ایران و افزایش خطر وضع دوباره تحریم‌ها علیه ایران بر صنعت فرش ایران تاثیر منفی گذاشتند. همچنین در بعد داخلی، زیر‌ساخت‌های حمل و نقل ضعیف، برنامه‌ریزی و بازاریابی ضعیف ایران در بازارهای بین‌المللی و عدم نظارت کافی بر بازارهای بین‌المللی از جمله دلایل رکود صادرات فرش در سال‌های گذشته بوده‌اند.

این سایت اما با اشاره به اینکه وضعیت صادرات فرش ایران از زمان انعقاد برجام متحول شده است و می‌افزاید: «ایران حدود ۹۰ میلیون دلار فرش به طور مستقیم از زمان برجام به این سو صادر کرده است. در همان بازه‌زمانی ۲۷۰ میلیون دلار فرش به بازارهای دیگر صادر شده و ارزش کلی صادرات به ۳۵۹ میلیون دلار رسیده است».