فرش دستباف ایرانی نه‌تنها یک وسیله تزئینی است، بلکه بخش مهمی از فرهنگ و هنر اصیل ایران محسوب می‌شود. الیاف طبیعی، رنگ‌های گیاهی و بافت هنرمندانه‌ی آن باعث می‌شود که نگهداری و شستن فرش دستباف در خانه اهمیت دوچندان داشته باشد.
شستن فرش دستباف در خانه یا قالیشویی
بسیاری از خانواده‌ها ترجیح می‌دهند برای جلوگیری از آسیب‌های احتمالی، شستشوی فرش خود را به قالیشویی‌های معتبر مانند قالیشویی ادیب بسپارند. با این حال، در شرایط خاص ممکن است لازم شود شستن فرش دستباف در خانه انجام شود. در این مقاله از قالیشویی ادیب، بزرگترین و مجهزترین قالیشویی ایران، تمام مراحل، نکات و اشتباهات رایج در شستشوی خانگی فرش دستباف را بررسی می‌کنیم تا بتوانید بدون آسیب، زیبایی و درخشش فرش خود را حفظ کنید.
شناخت انواع فرش دستباف و حساسیت‌های آن
قبل از شروع شستشو، باید بدانید که هر نوع فرش دستباف ویژگی‌های خاص خود را دارد و روش شستشوی آن متفاوت است.
فرش پشمی: پرکاربردترین نوع فرش دستباف است. این نوع فرش در برابر رطوبت حساس است و نباید با آب داغ شسته شود، زیرا باعث جمع شدن یا زبری بافت می‌گردد.
فرش ابریشمی: ظریف‌ترین نوع فرش دستباف است و باید فقط با شوینده‌های بسیار ملایم و آب سرد شسته شود. در کارخانه‌های قالیشویی ادیب تهران و کرج برای این فرش‌ها از شوینده‌های مخصوص ابریشم استفاده می‌شود.
فرش پنبه‌ای: مقاومت بالاتری دارد اما به سرعت رنگ پس می‌دهد؛ بنابراین نباید در معرض نور یا شوینده‌های قوی قرار گیرد.
شناخت نوع الیاف به شما کمک می‌کند که مواد شوینده‌ی مناسب انتخاب کنید و از بروز آسیب جلوگیری نمایید.
آماده‌سازی قبل از شستن فرش دستباف در خانه
برای شستن فرش دستباف در خانه، ابتدا باید محیط را آماده کنید.
محل شستشو باید تمیز، دارای شیب ملایم و تهویه مناسب باشد. حیاط یا بالکن گزینه‌های مناسبی هستند.
وسایل مورد نیاز شامل جاروبرقی، شامپو فرش یا شوینده ملایم، اسفنج نرم، حوله خشک، برس نرم و سطل آب سرد است.
قبل از شستشو، گرد و غبار سطح فرش را با جاروبرقی بگیرید. در کارخانه‌های قالیشویی ادیب تبریز و اردبیل از دستگاه‌های صنعتی گردگیر برای انجام این مرحله استفاده می‌شود تا نتیجه‌ی شستشو شفاف‌تر باشد.
انتخاب شوینده مناسب شستن فرش دستباف
یکی از مهم‌ترین بخش‌های شستشوی فرش دستباف، انتخاب شوینده است. شوینده‌های قوی مثل تاید یا سفیدکننده می‌توانند به بافت طبیعی فرش آسیب بزنند.
بهترین گزینه‌ها برای شستشوی خانگی عبارت‌اند از:
شامپو فرش استاندارد مخصوص فرش دستباف
ترکیب سرکه سفید + کمی شامپو بچه + آب سرد
محلول آب و صابون زیتون (برای فرش‌های ابریشمی یا لطیف)
در قالیشویی ادیب تهران از مواد شوینده‌ی اختصاصی و بی‌ضرر استفاده می‌شود که نه‌تنها فرش را تمیز می‌کند بلکه رنگ طبیعی آن را نیز درخشان‌تر می‌سازد.
مراحل شستن اصولی فرش دستباف در خانه
۱. تست رنگ‌دهی
پیش از شستشو، یک گوشه از فرش را با پارچه سفید و محلول شوینده امتحان کنید. اگر رنگ پس داد، باید شستشو را با احتیاط و حداقل رطوبت انجام دهید.
۲. شستن سطحی
اسفنج یا پارچه نرم را به محلول شوینده آغشته کنید و با حرکات دایره‌ای و ملایم روی سطح فرش بکشید. هیچ‌گاه از برس زبر استفاده نکنید، زیرا الیاف طبیعی را از جای خود بیرون می‌آورد.
۳. شستشو در جهت خواب فرش
حرکت دست باید در جهت خواب تار و پود فرش باشد تا بافت آن دچار درهم‌رفتگی نشود. این نکته مخصوصاً برای فرش‌های ابریشمی بسیار مهم است.
۴. آب‌کشی
پس از اتمام شستشو، با دوش آب سرد و فشار ملایم، شوینده‌ها را از سطح فرش خارج کنید. باقی ماندن مواد شوینده می‌تواند باعث پوسیدگی یا زبری بافت شود.
۵. جمع‌کردن آب اضافه
برای جمع کردن آب اضافی می‌توانید از تی لاستیکی نرم یا حوله ضخیم استفاده کنید. در قالیشویی ادیب کرج و حومه، از دستگاه‌های مکنده قوی استفاده می‌شود که رطوبت فرش را تا ۹۰ درصد خارج می‌کند و از بوی نامطبوع جلوگیری می‌نماید.
خشک‌کردن اصولی فرش دستباف در خانه
خشک کردن نادرست فرش دستباف می‌تواند تمام زحمات شما را از بین ببرد.
فرش را در محیط سایه، خنک و دارای گردش هوا پهن کنید.
هرگز از نور مستقیم خورشید استفاده نکنید، چون رنگ‌های گیاهی فرش را کدر می‌کند.
اگر هوا مرطوب است، از پنکه یا بخاری غیرمستقیم برای تسریع خشک شدن استفاده کنید.
در کارخانه‌های قالیشویی ادیب از سیستم خشک‌کن بدون حرارت و با تهویه کنترل‌شده استفاده می‌شود که رطوبت را بدون تغییر رنگ و بافت از بین می‌برد.
مراقبت پس از شستشو
بعد از خشک شدن کامل، برای جلوگیری از کج شدن یا جمع شدن فرش، آن را از دو سمت به آرامی لوله کنید تا بافت آن به حالت طبیعی بازگردد. همچنین بهتر است تا ۲۴ ساعت روی آن راه نروید.
برای ماندگاری بیشتر، هر چند ماه یک بار فرش را جارو بزنید و از رطوبت و گرد و غبار دور نگه دارید.
اشتباهات رایج هنگام شستن فرش دستباف
استفاده از آب داغ یا بخار
خشک‌کردن زیر آفتاب مستقیم
استفاده از مواد شوینده قلیایی
برس زدن شدید یا چنگ زدن
نادیده گرفتن مرحله تست رنگ
این اشتباهات می‌توانند باعث کدر شدن رنگ‌ها، شکنندگی بافت یا تغییر شکل فرش شوند.
نکات حرفه‌ای از قالیشویی ادیب
اگر روی فرش لکه‌ی خاصی مثل چای، روغن یا شمع وجود دارد، قبل از شستشو از شوینده مخصوص لکه استفاده کنید.
برای فرش‌های ابریشمی از پارچه مرطوب به جای اسفنج استفاده کنید.
اگر قسمت‌هایی از فرش دارای پوسیدگی است، قبل از شستشو آن را رفو کنید یا به قالیشویی ادیب بسپارید تا با ترمیم تخصصی از گسترش آسیب جلوگیری شود.
هر سال یک‌بار فرش خود را به قالیشویی معتبر بسپارید تا با استفاده از دستگاه‌های تمام‌اتوماتیک و شوینده‌های استاندارد اروپایی به‌صورت عمیق و حرفه‌ای شسته شود.
شستن فرش دستباف در خانه نیاز به صبر، دقت و رعایت اصول دارد. با انتخاب شوینده‌ی مناسب، استفاده از آب سرد، شستشو در جهت خواب فرش و خشک‌کردن در سایه می‌توانید فرش خود را بدون آسیب تمیز کنید.
با این حال، اگر فرش شما ارزش بالایی دارد یا لکه‌های عمیق روی آن وجود دارد، بهترین انتخاب سپردن آن به قالیشویی ادیب است؛ مجموعه‌ای که با بیش از نیم قرن تجربه، خدمات شستشو، خشکشویی، ترمیم و اعلاشویی فرش‌های دستباف و ماشینی را با ضمانت‌نامه کتبی و گارانتی انجام می‌دهد.
برای رزرو آنلاین قالیشویی ادیب کافی است به سایت رسمی ما مراجعه کرده و با چند کلیک ساده، خدمات تخصصی شستشوی فرش، مبلمان و خوشخواب را در سراسر کشور دریافت کنید.
